Alarmanto stanje u oblasti lovstva kao i široko rasprostanjene krivolovne radnje, koje uzimaju maha čak i kada su u pitanju nelovne, zaštićene vrste, zahtijeva hitno uvođenje moratorijuma na lov u periodu od najmanje pet godina. Ovim putem, dolje potpisane NVO, traže hitnu reakciju nadležnog Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i lično Ministra Aleksandra Stijovića da u što skorijem roku u potpunosti zabrane lov u Crnoj Gori.
Krivični zakonik propisuje u glavi XXV čitav niz krivičnih dijela koji imaju za cilj da zaštite divlju faunu u Crnoj Gori, kao prirodno bogatstvo i kao integralni dio životne sredine. Međutim, brojni slučajevi ubijanja divljih životinja na način koji zakon prepoznaje kao krivično djelo, pokazuju da se krivolovci već odavno ne boje da pucaju u sve što im se nađe na putu i da je praksa nedozvoljenog lova na zaštićene vrste već duži period prisutna u Crnoj Gori. Nezavisna studija, izrađena 2010. godine u sklopu projekta zaštite Jadranskog migratornog puta, koja je uporedila lovnu praksu u zemljama Balkana, od Slovenije do Albanije, pokazala je jako loše stanje u Crnoj Gori sa prosječnom ocjenom od 1,55 (od mogućih 5 bodova). Apsolutno negativnu ocjenu crnogorsko lovstvo dobilo je u pogledu kontrole lova, praćenja kvantiteta odstrijeljenih jedinki, dužine lovne sezone, lova za vrijeme stadijuma reprodukcije i migracije, uticaja na ugrožene vrste, nelegalnog lova/krivolova.
Posljednji slučaj ubijene mečke (Ursus arctos) u Beranama, samo je jedan u nizu koji potvrđuje da se u oblasti lovstva, do sada, potpuno zanemarivala problematika krivolova, nedovoljnih inspekcijskih kapaciteta i nepostojanja harmonizacije propisa koji uređuju oblast, te na kraju rezultirala izostankom sprovođenja kaznene politike za počionice djela protiv prirode. Podsjećamo na neke od primjera koji su se našli pod lupom javnosti kao što je obezglavljen medved koji je vožen na haubi po ulicama Podgorice, zatim ubijeni medvjed u kanjonu Tare, medvjed ubijen u Maloj rijeci, dva ubijena bjeloglava supa sa satelitskim transmiterima iz Hrvatske (Perun i Fojiška), pelikani i velike ušare kao i druge grabljivice koje su stradale od posljedica ranjavanja, nedavni slučajevi krivolova srndaća na Pivi i Goliji itd.
U periodu od 2013. do 2018. godine pred tužilaštvima Crne Gore postupalo se po ukupno 127 prijava za krivična djela ubijanje i mučenje životinja i razaranje njihovog staništa iz čl. 309 (66 krivičnih prijava), odnosno nezakonit lov iz čl. 325 KZCG (61 krivična prijava). Od toga su čak 84 krivične prijave okončane odbačajem. Za krivično djelo iz čl. 309 KZCG pravosnažno je okončano 13 predmeta u odnosu na 14 lica, pri čemu su donijete osuđujuće odluke u odnosu na 12 lica, u odnosu na jedno lice je izrečena mjera obaveznog psihijatrijskog liječenja na slobodi, i u odnosu na jedno lice je donijeta oslobađajuća presuda. Za krivično djelo iz čl. 325 KZCG pravosnažno su okončana 22 postupka, prema 36 lica. U odnosu na 28 lica izrečene su osuđujuće presude, prema jednom maloljetnom licu izrečena je vaspitna mjera pojačanog nadzora, u odnosu na jedno lice postupak je obustavljen zbog odustanka tužioca, i u odnosu na 6 lica su donijete oslobađajuće presude.
Govoreći o vrsti osuđujućih presuda, u najvećem broju izricane su uslovne osude, u odnosu na 6 lica izrečena je kazna rada u javnom interesu, novčana kazna utvrđena je u odnosu na tri osuđena, a u odnosu na jedno lice izrečena je kazna zatvora u trajanju od 30 dana zbog krivičnog djela nezakonit lov.
Pored ovakve statistike, postoji i jasna „tamna brojka“ ekoloških delikata (neevidentiranih krivičnih djela) usljed faktičkog zanemarivanja aktivnosti na otkrivanju, a pogotovo na procesuiranju ovih delikata. Specifičnost ekološkog kriminaliteta ukazuje na to da značajne aktivnosti treba sprovesti radi prevencije ekološkog kriminaliteta, jer je zakašnjela reakcija kada se ovaj problem nađe u sudnici, kao što pokazuju navedene brojke o procesuiranim slučajevima.
Moratorijum na lov svih vrsta potrebno je uspostaviti u periodu od najmanje pet godina kako bi se:
• sprovela efikasna zakonodavna i institucionalna reforma lovstva (izvršila revizija liste zaštićenih vrsta, revizija lovnih vrsta i trajanja lovnih sezona);
• organizovao adekvatan monitoring, a prije svega izradilo nulto stanje divljači u lovištima od strane stručnih i kredibilnih institucija sa ciljem dobijanja podataka o stvarnoj brojnosti populacija;
• ojačali kapaciteti lovne inspekcije, koja po našem iskustvu ne vrši preventivne radnje, a još manje se bavi problemom krivolova;
• Lovočuvarsku/inspekcijsku službu staviti po direktan nadzor/kontrolu Ministarstva i učiniti je potpuno nezavisnom od Lovačkog saveza.
• izvršila temeljno restruktuiranje lovačkih saveza i društava, čiji lovočuvari nisu na visini zadatka i nisu u stanju kontrolisati lovišta.
Inicijativu potpisuju:
Centar za zaštitu i proučavanje ptica
Parkovi Dinarida
Green Home
NVO Crnogorsko društvo ekologa
MSJA Dr Martin Schneider-Jacoby
NVO Wildife Montenegro
Društvo mladih ekologa Nikšić
NVO Sjeverna Zemlja
NVO Eko tim
Udruženje ljubitelja Gorice
NVO Med Cem
NVO Župa u srcu
Crnogorsko društvo studenata biologije
NVO Ruka – Sapi Podgorica
NVO sPas
Udruženje vlasnika kućica na Adi Bojani
Ne dajmo rijeke Plava
Društvo za zaštitu životinja Podgorica
Aleksandar Dragićević, građanski aktivista
NVO Kuća Životinja
Centar ekoloških inicijativa
NVO Natura Kolašin
NVO Mogul
NVO Zeleni korak
Koalicija 27 u Crnoj Gori
NF Građanska alijansa
Centar za razvoj nevladinih organizacija (CRNVO)
Centar za građansko obrazovanje (CGO)
Expeditio Kotor
NVO Inicijativa mladih za ljudska prava
NVO Anterija
NVO KANA/ko ako ne arhitekt
NVO Istok
Eko korijen
NVO Priča za djecu
Centra za ženska prava
NVO “Brda”
NVO DATA Udruženje mladih sa hendikepom Crne Gore
NVO Pandora
NVO Prioritet
NVO ‘Fešta’
Udruženje mladih umjetnika Crne Gore
Fondacija „I ja imam pravo da budem mama“
Edukativni centar Montenesoft Podgorica
NVO “Novska kredenca” Herceg Nvi
NVO CEZAM
Sindikat doktora medicine Crne Gore
NVo Crnogorska Fondacija za HIV i virusne hepatitis
NVO 35mm
NVO “Prvo udruženje roditelja djece i omladine sa smetnjama u razvoju”
NVO Klub Velika
NVO Safra
Redakcija časopisa za kulturu, književnost i društvene teme ,,Avlija”
Ekološki pokret Donja Bukovica
Friends of Dogs Montenegro
CEDEM
Udruženje Korina – tim korina animals
Politikon mreža
Prijatelji životinja Podgorica
NVO Udruženje pčelara Budva
Green life
Centar za omladinsku edukaciju
NVO Cazas
NVU “Zinak”
Centar za prava djeteta Crne Gore
Udruženje zaštite na radu Crne Gore
NVO URBAN NOVA
Udruženje za zaštitu prava životinja Galapo
Evropski pokret u Crnoj Gori
NVO Ne bacajte boce
NVO Omladinski kulturni centar Herceg Novi
NVO Gradionica iz Bara
NVO CAREP
Društvo prirodnjaka Crne Gore
Fondacja Ruka Prijateljstva
NVU ŠkArt iz Tivta
Ekološko udruženje mladih “Zeleni centar” iz Nikšića
NVO “Naš san”
Fluid drum iz Tivta
NVO Naša akcija
NVO IKRE Rožaje
NVO “Istraživanje Crna Gora – Montenegro screening”
Eko Centar DELFIN
NVO “Naš san”
River Collective
NVO Celijakija
